Hóa giải tai nạn, dạy học là trước tiên – Hòa thượng Tịnh Không

Tác giả HT Tịnh Không thuyết giảng Hóa giải tai nạn dạy học là trước tiên

Đoạn kinh văn này, tôi nghĩ nên nói nhiều hơn, cần nghiên cứu, thảo luận nhiều hơn về phương diện này. Nên kiến lập, quý vị xem trú trong tất cánh không, kiến lập tất cả pháp, đây là gì? Đại công vô tư. Chư Phật Như Lai, pháp thân Bồ Tát chứng được. Trong kinh điển đại thừa thường nói: “Nhất thiết pháp vô sở hữu, tất cánh không, bất khả đắc”, họ đã khế nhập cảnh giới này, thị hiện ở thế gian giúp tất cả chúng sanh lìa khổ được vui. Dùng phương pháp gì? Dùng phương pháp dạy học.

Khổ từ đâu mà có? Khổ đến từ mê hoặc, quý vị không hiểu rõ chân tướng của nhân sinh vũ trụ, mê mà không giác. Nên họ sanh phiền não, tạo nghiệp, thọ báo, khổ do đây mà có, phương pháp gì giải quyết được khổ? Chính là giáo dục, giúp họ giác ngộ, giúp họ thấu hiểu chân tướng của nhân sinh vũ trụ.

Đức Thế Tôn dạy học suốt 49 năm, ngài dạy điều gì? Vấn đề này khoảng hơn 30 năm trước, có một đồng học, hình như là đầu năm mới. Lúc đó tôi ở thư viện Hoa Tạng tại Cảnh Mỹ. Hai vợ chồng họ đều rất có thành tựu, rất ưu tú. Ông làm giáo thọ, dạy học ở đại học Phụ Nhân, nói với tôi: Ông ở trường lợi dụng những hoạt động ngoại khóa, tìm một nhóm sinh viên học Phật, dạy cho cho một tiết về Phẩm Phổ Hiền Bồ Tát Hạnh Nguyện. Hay! Mở tiết học này thật hiếm có. Tôi cũng rất có hứng thú, liền hỏi ông một vấn đề: Đức Thế Tôn suốt 49 năm ngài dạy về điều gì? Ông hãy trả lời tôi chỉ trong một câu, không cần dài dòng, chỉ cần trả lời một câu thôi, suốt 49 năm Đức Phật giảng về điều gì?

Ông ta nghĩ gần năm phút nhưng không đáp được, vì chỉ dùng một câu, không được nhiều, ông ta nghĩ không ra. Sau cùng ông ta thỉnh giáo tôi là câu nào? Tôi nói trong đại thừa kinh điển, trong Kinh Bát Nhã nói một câu: “Thật tướng các pháp”, ông đồng ý chăng? Ông ta suy nghĩ rồi gật đầu, thật tướng các pháp là chân tướng của tất cả pháp trong vũ trụ. Suốt 49 năm Đức Thế Tôn nói về vấn đề này. Chúng ta thấu hiểu chân tướng sự thật gọi là khai ngộ, gọi là thành Phật. Thành Phật chứ không phải thành thần, thành tiên, không phải! Thành Phật là thấu triệt về chân tướng của vũ trụ nhân sinh. Phật là học vị cao nhất trong Phật giáo, quý vị đã lấy được, giống như quý vị đã lấy được học vị Tiến Sĩ. Nên giáo dục Phật giáo không có gì khác, chính là dạy cho chúng ta hiểu về chân tướng của vũ trụ nhân sinh.

Thế giới ngày nay cũng đang truy cầu mục tiêu này. Triết học truy cầu mục tiêu này, khoa học cũng truy cầu mục tiêu này, tìm tòi nghiên cứu suốt mấy trăm năm nhưng không tìm thấy. Chân tướng của vũ trụ nhân sinh là gì? Họ không nói được, nói rất nhiều, không thể giải quyết được vấn đề. Đức Thế Tôn chỉ nói một câu đã giải quyết toàn bộ vấn đề, quả là không thể nghĩ bàn. Sau đó ta hiểu được Đức Phật đã dạy chúng ta những gì.

Ngày nay xã hội đang xảy ra vấn đề, địa cầu cũng có vấn đề, thiên tai rất nhiều, nguyên nhân do đâu? Nói cho chư vị biết, chúng ta lơ là việc dạy học, dạy học của các bậc thánh hiền không còn nữa. Hiểu sai, ngộ nhận đối với truyền thống văn hóa xưa, cho rằng đó là của ngày xưa, không theo kịp thời đại, nên đào thải, không cần nữa. Phật pháp là mê tín, là Tôn giáo, là mê tín, cũng nên bỏ đi, không cần nữa. Mà không biết Phật giáo và truyền thống văn hóa xưa, ba nhà Nho Thích Đạo đều là các pháp bình đẳng, cứu cánh như như. Họ đều đến cảnh giới này, tâm họ đều thanh tịnh bình đẳng, đại triệt đại ngộ. Những pháp được kiến lập hoàn toàn tương ưng với tánh đức.

Quý vị xem cổ đức nói về Ngũ luân, ngũ luân là gì? Mối quan hệ, mối quan hệ giữa người với người, chủ yếu là nói đến vấn đề này. Quan hệ cha con, quan hệ vợ chồng, quan hệ vua tôi, quan hệ lớn nhỏ, quan hệ bạn bè, nói hay biết bao! Hiện nay năm loại quan hệ này đều không có, đều phá bỏ. Nên xã hội loạn, nhà không phải nhà, nước không phải nước, nhân dân chịu khổ, rất đáng thương.
Trung quốc từ thời thượng cổ đến Mãn Thanh, xã hội đều có thể duy trì hòa thuận, an ổn, ổn định. Hiện nay thời loạn, toàn bộ xã hội hỗn loạn. Vứt bỏ truyền thống giáo dục, vứt bỏ giáo dục Phật giáo.
Chúng ta rất may năm thấy được 20 năm cận đại, trên thế giới có rất nhiều nhà lượng tử vật lý học. Gần đây họ phát hiện, ý niệm có năng lượng rất lớn, có thể thay đổi vật chất. Nghe tin tức này chúng ta cảm thấy rất hoan hỷ, vì sao vậy? Vì phát hiện của họ giống như trong kinh Đức Phật nói, giống với truyền thống Nho Thích Đạo nói. Họ có thể dùng khoa học để chứng minh, chúng ta có lý do tin rằng, Nho Thích Đạo không phải là Tôn giáo, mà là gì? Chắc chắn sẽ được những người này khẳng định, nhận định ba nhà Nho Thích Đạo là triết học cao cấp, là khoa học cao cấp. Nó sẽ từ trong Tôn giáo thay da đổi thịt, lắc mình một cái biến thành khoa học và triết học cao nhất trên toàn thế giới. Có thể giúp xã hội khôi phục an định hòa bình, có thể hóa giải thiên tai trên địa cầu.

Dùng phương pháp gì? Vẫn là dạy học là trước tiên. Trí tuệ của tổ tông quá cao siêu, không ai có thể sánh kịp, chúng ta phải có niềm tin kiên định đối với họ. Chư vị tổ tông đều là hóa thân của Chư Phật Bồ Tát, có tín ngưỡng kiên định, khẳng định giáo huấn của họ là chí thiện, là đại viên mãn.

Cầu thiện tri thức, bên dưới trong Kinh Pháp Cú có một vài ví dụ rất hay: “Thiện tri thức là phụ mẫu của ta, nuôi dưỡng thân bồ đề của chúng ta”. Trong Phật pháp thường nói, thân mạng chúng ta có được là nhờ cha mẹ. Ân dưỡng dục của cha mẹ, ân đức này bằng với Phật. Tịnh Nghiệp Tam Phước là đại thừa Phật pháp, nguyên tắc chỉ đạo cao nhất để Bồ tát tu hành thành Phật. Câu đầu tiên là: “Hiếu dưỡng phụ mẫu”; câu thứ hai: “Phụng sự sư trưởng”. Có thể nói hiếu thân tôn sư là căn bản thành tựu tất cả pháp. Bất hiếu cha mẹ, không kính sư trưởng, pháp thế xuất thế gian đều không thành tựu được, đây là căn bản lớn.